Lắng nghe không đơn thuần là im lặng để người khác nói, mà là nghệ thuật quan trọng trong giao tiếp. Khi bạn biết lắng nghe đúng cách, bạn sẽ hiểu sâu hơn, phản hồi thông minh hơn và tạo được thiện cảm trong mọi mối quan hệ. Cùng Roseway khám phá nhé!
1. Kỹ năng lắng nghe là gì?
Kỹ năng lắng nghe là khả năng tập trung tiếp nhận, hiểu và phản hồi một cách tích cực đối với những gì người khác đang nói. Đây không chỉ là việc nghe bằng tai, mà còn là quá trình chủ động sử dụng trí óc, ánh mắt, cảm xúc và thái độ để thể hiện sự quan tâm và thấu hiểu người đối diện.
Kỹ năng lắng nghe tốt giúp bạn:
- Hiểu đúng nội dung và cảm xúc mà người nói truyền tải
- Tạo thiện cảm, xây dựng sự tin tưởng trong giao tiếp
- Phản hồi phù hợp, tránh hiểu lầm và xung đột
- Giao tiếp hiệu quả hơn trong mọi mối quan hệ – từ công việc đến đời sống cá nhân
Trong giao tiếp chuyên nghiệp, biết cách lắng nghe thường quan trọng hơn việc nói hay. Đây là kỹ năng nền tảng nhưng nhiều người vẫn đang thiếu và cần được rèn luyện đúng cách.
2.Tầm quan trọng của kĩ năng lắng nghe
Trong bất kỳ cuộc giao tiếp nào – từ đời sống hàng ngày đến môi trường làm việc chuyên nghiệp – lắng nghe là yếu tố cốt lõi quyết định sự kết nối và hiệu quả truyền đạt. Một người có khả năng lắng nghe tốt sẽ dễ dàng xây dựng thiện cảm, hiểu người khác sâu sắc hơn và xử lý tình huống khéo léo hơn.
Giúp thấu hiểu và giảm hiểu lầm
Lắng nghe chủ động giúp bạn nắm bắt được cả nội dung lẫn cảm xúc của người nói. Nhờ đó, bạn hiểu đúng vấn đề, hạn chế hiểu sai ý hoặc phản hồi thiếu tinh tế – điều thường dẫn đến xung đột và mất kết nối trong giao tiếp.
Tạo dựng sự tin tưởng và tôn trọng
Khi bạn thật sự lắng nghe, người đối diện sẽ cảm thấy được trân trọng và thấu hiểu. Điều này xây dựng niềm tin, sự gắn kết và hợp tác lâu dài, đặc biệt quan trọng trong các mối quan hệ cá nhân, công việc và kinh doanh.
Giao tiếp hiệu quả hơn, phản hồi chính xác hơn
Nghe đúng – hiểu đúng sẽ giúp bạn đưa ra phản hồi thông minh, đúng trọng tâm. Điều này không chỉ giúp cuộc trò chuyện trở nên trôi chảy mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và bản lĩnh giao tiếp.
Rèn luyện sự kiên nhẫn và tư duy sâu sắc
Kỹ năng lắng nghe không chỉ cải thiện cách bạn giao tiếp với người khác mà còn rèn luyện sự kiên nhẫn, khả năng quan sát và phân tích thông tin, giúp bạn trưởng thành hơn trong tư duy và hành xử.
3. Những lỗi thường gặp khi lắng nghe và cách khắc phục
Ngắt lời người khác
Nguyên nhân của việc này thường là do chúng ta quá háo hức muốn bày tỏ ý kiến hoặc cảm thấy mình đã nắm rõ vấn đề. Tuy nhiên, hành động cắt ngang người khác có thể khiến họ cảm thấy bị xúc phạm và không được tôn trọng.
Để khắc phục, chúng ta cần rèn luyện sự kiên nhẫn, tôn trọng thời gian của người nói và đặt họ làm trung tâm của cuộc trò chuyện. Nếu sợ quên mất ý tưởng, chúng ta có thể ghi chú ngắn gọn để chờ tới lượt mình phát biểu.
Mất tập trung, sao nhãng
Nguyên nhân gây mất tập trung có thể là do môi trường xung quanh ồn ào, chúng ta đang bận suy nghĩ về chuyện gì đó, hoặc do câu chuyện quá dài và nhàm chán.
Hãy cố gắng tạo không gian yên tĩnh để đối thoại, loại bỏ những tác nhân gây xao nhãng như tiếng ồn hay điện thoại. Khi phát hiện mình đang mất tập trung, hãy nhanh chóng quay lại với câu chuyện và thể hiện sự quan tâm. Bằng việc đặt câu hỏi hay yêu cầu làm rõ một điểm nào đó, chúng ta buộc bản thân phải chú ý hơn để tiếp nhận thông tin.
Áp đặt thành kiến và định kiến
Đây là lỗi rất dễ mắc phải khi chúng ta có ấn tượng không tốt về người nói hoặc đã có quan điểm sẵn về vấn đề được đề cập. Điều này khiến chúng ta chỉ lắng nghe có chọn lọc hoặc bỏ qua những thông tin không phù hợp với định kiến ban đầu.
Để khắc phục, chúng ta cần đặt sang một bên mọi thành kiến hay định kiến, lắng nghe với một cái đầu cởi mở nhưng không thiếu suy xét. Nhìn nhận vấn đề khách quan từ nhiều góc độ sẽ giúp chúng ta tránh đi vào lối mòn tư duy và có cái nhìn toàn diện hơn.
Phản ứng cảm tính
Nếu đối phương chia sẻ điều gì đó khiến chúng ta cảm thấy khó chịu hay giận dữ, bản năng đầu tiên là ngắt lời và biện hộ cho quan điểm của mình. Tuy nhiên, càng nóng vội bao nhiêu, chúng ta càng dễ nói ra những lời thiếu suy nghĩ gây tổn thương cho người kia.
Trong những tình huống này, điều quan trọng là giữ bình tĩnh và kiểm soát cảm xúc. Hãy nhẹ nhàng thể hiện sự bất đồng quan điểm bằng câu nói “Tôi hiểu ý bạn. Nhưng mong bạn lắng nghe quan điểm của tôi…” hoặc “Đó là ý kiến rất thú vị. Mặt khác, chúng ta cũng cần xem xét khía cạnh…”. Nhờ giọng điệu ôn hòa và thái độ khách quan, chúng ta có thể biến một cuộc tranh cãi thành đối thoại xây dựng.
Lắng nghe không phải là sự thụ động, mà là hành động chủ động và chiến lược. Trong một thế giới giao tiếp đa chiều, người biết lắng nghe luôn là người làm chủ được cuộc trò chuyện, xây dựng được mối quan hệ bền vững và tiến xa hơn trong sự nghiệp.
Nếu bạn muốn phát triển kỹ năng giao tiếp toàn diện, bắt đầu từ việc học lắng nghe đúng cách, hãy để Roseway đồng hành cùng bạn!
